ठकुरी युवतीले दलितसँग विवाह गरेपछि . . .

बैतडी । बैतडीको शिवनाथ गाउँपालिका–६ कानलीका करन राना र उनकी श्रीमती राजु राना दुवै जना शिक्षक हुन् । करन हिरापुर माविमा निमावि राहत कोटाअन्तर्गत र राजु कृष्ण निमाविमा बालविकास कोटामा कार्यरत थिए । दुवै जना शिक्षण पेसामा कार्यरत रहेकाले पनि उनीहरूको आर्थिक अवस्था राम्रै थियो । राम्रैसँग जीविकोपार्जन गर्दै आएका थिए ।

तर, उनीहरूको जीवनमा ६ वर्षअघि एउटा यस्तो घटना भयो कि जुन घटनाका कारण उनीहरू गाउँ र समाजबाटै विस्थापित बन्न पुगे । समाजले उनीहरूमाथि जुन आरोप लगाएको थियो । त्यसमा कुनै पनि सत्यता नभएको उनीहरूको दाबी छ । तर, समाजले उनीहरूको प्रस्टीकरण सुन्न चाहेन । फलतः निर्दोष भएको प्रमाण पेस गरिरहँदा पनि समाजले उनीहरूको कुरा सुन्न चाहेन । त्यसपछि राना दम्पत्तीलाई झुटा मुद्दा लगाइयो, जागिरबाट निकालियो । त्यतिले मात्रै नभएर गाउँबाटै निकाला गरियो र अन्तमा घरसमेत जलाइयो । सोच्दै नसोचेको आपत्ति आइलागेपछि एउटा लयमा चलिरहेको उनीहरूको जीवन नै बिथोलियो ।

२०७२ सालको चैत महिना । यही साल र महिनादेखि उनीहरूको जीवनको लय बिग्रिएको हो । स्थानीय गोकर्ण चन्दकी छोरी पूजा र एक जना दलित युवकले २०७२ माघमा प्रेम विवाह गरेका थिए । प्रेम विवाहपछि उनीहरू चार महिनासँगै पनि बसे । तर, पूजाको दलित युवकसँग विवाह हुनुमा करणकी श्रीमती राजुलाई दोष लगाइयो । स्थानीयको यो दोष उनीहरूले स्वीकार गरेनन् । विवाद बढ्दै गयो । त्यसपछि चैतमा पूजाका बाबुसहित गएर पूजालाई फिर्ता ल्याए । केटाकेटी दुवैलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय बैतडीमा उपस्थित गराइयो । प्रहरी कार्यालयमै केटीका बाबु, स्थानीयवासी र करन रानाकै अगाडि उनीहरूले आफूले स्वेच्छाले प्रेम विवाह गरेको बताए । एकअर्काबिना बाँच्नै नसक्नेसम्मको कुरा सुनाए । तर, केटाकेटी दुवैको कुरा स्थानीयवासीले सुनेन । सुन्न कोशिस पनि गरेन । बरु करनकी श्रीमती राजुलाई दोषी करार गर्न थाले । स्थानीय युवतीलाई दलित केटासँग भगाएको भन्दै उनलाई दैनिक कुटपिट गर्न थाले । त्यसपछि बाध्य भएर उनीहरू घर छाडेर सदरमुकामतर्फ लागे । र, न्यायको भिख माग्न थाले । तर, ६ वर्ष बितिसक्यो । उनीहरूले न्याय पाउन सकेका छैनन् ।

आफूहरूलाई कुटपिट गर्ने, गालीगलौज गर्ने र धम्क्याउने व्यक्तिहरू राजबहादुर चन्द, चक्रबहादुर चन्द, दीपकबहादुर चन्द, रमेशबहादुर चन्द र गोकर्ण चन्द भएको भन्दै उनीहरूविरुद्ध मुद्दा हाले हालसम्म मुद्दाको कुनै फैसला नआएको उनीहरूको भनाइ छ ।

सदरमुकाम बस्दा लागेको ऋणले उनीहरू चिन्तित छन् । सदरमुकाम आएपछि प्रहरी कार्यालयनजिकैको एक होटलमा दुई वर्ष बस्दाको ऋण डेढ लाख रुपैयाँ उनीहरूले तिर्न सकेका छैनन् । ६ वर्ष सदरमुकाम बस्दा १२ लाख रुपैयाँभन्दा बढी ऋण लागेको उनीहरूको भनाइ छ ।

केही वर्षदेखि करनलाई जिल्ला सदरमुकामनजिकै दशरथचन्द नगरपालिका–४ स्थित ईश्वर आधारभूत विद्यालयमा काज सरुवा मिलाइदिएको छ । तर, १३ महिनादेखि तलब पाउन सकेका छैनन् । विगतमा निमावि शिक्षकको राहत दरबन्दीमा काम गर्ने उनलाई प्राविको राहत दरबन्दीमा काज मिलाइएको छ ।

राजुलाई भने दशरथचन्द नगरपालिका ५ स्थित जगन्नाथ प्राविमा दशरथचन्द नगरपालिकाले ६ हजार रुपैयाँ तलब दिनेगरी व्यवस्थापन गरिएको छ । तर, उनले शिवनाथबाट पाउनुपर्ने तलब पाउन सकेकी छैनन् ।
न्याय नपाएपछि करनका सपरिवार १ साउनदेखि जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालयअगाडि आमरण अनसन बस्ने योजनामा छन् । आमरण अनसन बस्ने तयारी गरेका करनलाई शिक्षा समितिबाट एक साताभित्र केही गर्छौं भन्दै अनशन नबस्न भनिए पनि दुई साता बितिसक्दा पनि कुनै सुनुवाइ भएको छैन । याे समाचार हामीले राजधानी दैनिकबाट लिएका हाैँ ।